“Ik ben met verlof, geen gratis oppas”: Het verhaal van een moeder tussen plicht en grenzen

‘Marloes, kun je nou niet gewoon even helpen? Het is toch familie!’

De stem van Mark galmt door de keuken. Mijn handen trillen terwijl ik de fles voor Emma probeer klaar te maken. Haar gehuil snijdt door merg en been, maar Marks woorden doen nog meer pijn. ‘Ik ben met verlof, Mark. Dat betekent niet dat ik gratis oppas ben voor iedereen die het even niet uitkomt!’ Mijn stem breekt halverwege. Ik hoor mezelf schreeuwen, iets wat ik vroeger nooit deed.

Mark zucht diep en draait zich om. ‘Het is maar voor een paar uurtjes. Anneke heeft het zwaar met haar nieuwe baan, en jij bent toch thuis.’

Ik kijk naar Emma, haar gezichtje rood van het huilen. Mijn hart bonkt in mijn keel. ‘En ik dan? Denk je dat ik vakantie heb? Ik slaap amper drie uur per nacht!’

De stilte die volgt is ondraaglijk. Ik hoor de klok tikken, het zachte gepruttel van de waterkoker. Buiten fietsen kinderen voorbij, hun gelach klinkt als een echo uit een ander leven – een leven waarin ik nog tijd had voor mezelf.

Anneke komt binnen zonder te kloppen. Ze ruikt naar parfum en haast. ‘Sorry, Marloes, maar zou je echt even op Daan kunnen passen? Mijn oppas heeft afgezegd en ik moet zo naar een belangrijke vergadering.’

Ik voel hoe mijn keel dichtknijpt. Daan stormt al naar binnen, zijn schoenen nog aan, modder op het tapijt. Emma’s gehuil zwelt aan. ‘Anneke, ik weet niet of…’

‘Alsjeblieft,’ onderbreekt ze me, haar ogen smekend. ‘Je weet hoe moeilijk het is om alles te combineren.’

Ik knik zwakjes. Wat moet ik anders? Mark kijkt me dankbaar aan, maar ik zie geen begrip in zijn ogen – alleen opluchting dat het geregeld is.

De uren kruipen voorbij. Daan trekt aan mijn mouw terwijl Emma eindelijk in slaap valt. ‘Tante Marloes, mag ik tv kijken?’

‘Ja, even dan,’ fluister ik, bang om Emma wakker te maken. Mijn hoofd bonkt. Ik voel me leeggezogen, alsof iedereen een stukje van mij opeist.

Wanneer Anneke Daan weer ophaalt, bedankt ze me vluchtig. ‘Je bent een schat! Volgende week misschien weer?’

Ik glimlach flauwtjes, maar vanbinnen schreeuw ik.

Die avond zit ik op de bank, Emma slapend op mijn borst. Mark komt naast me zitten. ‘Je was vandaag echt lief voor Anneke.’

‘Lief?’ Mijn stem klinkt bitterder dan bedoeld. ‘Ik voel me leeg, Mark. Alsof niemand ziet hoe zwaar het is.’

Hij kijkt weg. ‘Iedereen heeft het zwaar.’

‘Maar niet iedereen wordt vanzelfsprekend gevraagd om alles op te lossen,’ zeg ik zacht.

De dagen erna herhaalt het patroon zich. Mijn moeder belt: ‘Kun je even boodschappen doen voor oma? Je bent toch thuis.’

Mijn schoonmoeder appt: ‘Wil je volgende week op de hond passen? Ik ga met de bridgeclub weg.’

Iedereen lijkt te denken dat verlof betekent: tijd over. Maar niemand ziet de wallen onder mijn ogen, de paniek als Emma weer eens niet wil slapen, de eenzaamheid als Mark tot laat werkt.

Op een avond barst ik in tranen uit wanneer Emma eindelijk slaapt. Mark schrikt wakker van mijn gesnik.

‘Wat is er nou?’ vraagt hij slaperig.

‘Ik kan niet meer,’ fluister ik. ‘Ik voel me zo alleen.’

Hij slaat zijn armen om me heen, maar zijn omhelzing voelt afstandelijk.

‘Je moet gewoon wat meer loslaten,’ zegt hij uiteindelijk.

De volgende dag besluit ik het anders te doen. Wanneer Anneke weer belt – ‘Het is echt maar één middagje!’ – zeg ik: ‘Nee, het spijt me. Ik trek het niet meer.’

Er valt een stilte aan de andere kant van de lijn.

‘Maar… je bent toch thuis?’

‘Ja,’ zeg ik zacht maar vastberaden. ‘Maar dat betekent niet dat ik alles kan.’

Anneke klinkt gekwetst als ze ophangt.

Mark is boos als hij thuiskomt. ‘Waarom doe je zo moeilijk? Het is familie!’

‘Omdat ik mezelf kwijt ben geraakt,’ zeg ik met trillende stem. ‘En niemand lijkt dat te zien.’

We krijgen ruzie zoals we nog nooit ruzie hebben gehad. Schreeuwend, verwijtend, alle opgekropte frustraties komen eruit.

Die nacht slaap ik op de bank, Emma dicht tegen me aan.

De dagen daarna praat Mark nauwelijks tegen me. Anneke stuurt geen berichtjes meer. Mijn moeder klinkt teleurgesteld als ik haar vertel dat ik niet kan helpen met oma.

Maar langzaam voel ik iets veranderen in mezelf. Ik begin weer te ademen. Ik neem Emma mee naar het park, alleen wij tweeën. Voor het eerst in maanden voel ik rust.

Op een dag komt Mark naast me zitten op het bankje in het park.

‘Het spijt me,’ zegt hij zacht. ‘Ik had niet gezien hoe zwaar je het hebt.’

Tranen prikken achter mijn ogen.

‘Ik wil niet altijd degene zijn die alles oplost,’ fluister ik.

Hij knikt en pakt mijn hand vast.

Langzaam bouwen we samen iets nieuws op – met meer begrip en minder vanzelfsprekendheid.

Toch blijft er iets knagen: waarom wordt er altijd zoveel verwacht van moeders? Waarom is het zo moeilijk om grenzen aan te geven zonder schuldgevoel?

Hebben jullie dat ook meegemaakt? Wanneer was voor jullie het moment dat je “nee” moest zeggen om jezelf niet kwijt te raken?