Mijn Zoon Onder Haar Vleugels: Heb Ik Gefaald als Moeder?

‘Bram, luister nou eens naar me!’ Mijn stem trilt, maar hij kijkt me niet aan. Zijn blik is gefixeerd op zijn telefoon, duim tikkend op het scherm. ‘Mam, Ruby wacht op me. Ik moet echt gaan.’

Het is de dag na hun bruiloft. Ik sta in de keuken van ons nieuwe appartement in Utrecht, waar mijn man en ik nog tussen de verhuisdozen leven. Gisteren heb ik mijn zoon zien trouwen met een vrouw die ik nauwelijks ken. Ruby – haar naam klinkt als een belofte, maar voor mij voelt het als een dreiging. Haar felrode lippen, haar scherpe contouren, haar stem die altijd net iets te luid klinkt. Alles aan haar is anders dan wij gewend zijn.

‘Je hoeft niet altijd meteen te gaan als zij roept,’ probeer ik zachtjes. Maar Bram zucht alleen maar. ‘Mam, zo werkt het gewoon. We hebben afspraken.’

Afspraken. Sinds wanneer heeft mijn zoon afspraken die belangrijker zijn dan een gesprek met zijn moeder? Ik voel een steek van jaloezie, maar vooral van falen. Heb ik hem niet geleerd om voor zichzelf op te komen? Of ben ik gewoon ouderwets?

Mijn man, Pieter, schuift voorzichtig een kop koffie naar me toe. ‘Laat hem maar even,’ fluistert hij. ‘Ze moeten hun eigen weg vinden.’ Maar Pieter heeft Ruby nauwelijks gesproken. Hij was druk met zijn nieuwe baan bij de gemeente en liet het kennismaken grotendeels aan mij over.

De eerste keer dat ik Ruby ontmoette was in een hip koffietentje aan de Oudegracht. Ze droeg een leren jack en lachte hard om haar eigen grapjes. ‘Dus u bent Brams moeder?’ vroeg ze, terwijl ze haar telefoon op tafel legde en me strak aankeek. ‘Ja, dat klopt,’ zei ik, zoekend naar iets vriendelijks om te zeggen. Maar alles wat ik dacht klonk kritisch in mijn hoofd.

‘Bram is zo veranderd sinds hij met Ruby is,’ zei mijn zus Marieke laatst aan de telefoon. ‘Hij komt nooit meer langs bij oma, zelfs niet op haar verjaardag.’ Ik wist dat ze gelijk had. Vroeger kwam Bram elke zondag bij ons eten, nu zie ik hem hooguit één keer per maand – en dan altijd samen met Ruby.

Op de bruiloft voelde ik me een buitenstaander. Ruby’s ouders stonden buiten bij het stadhuis te roken en praatten nauwelijks met ons. Haar moeder droeg een glitterjurk die meer geschikt leek voor een avond in de club dan voor een huwelijksochtend. Mijn man probeerde nog een gesprek aan te knopen over de verbouwing van hun huis in Almere, maar kreeg alleen korte antwoorden.

Tijdens de ceremonie keek Bram voortdurend naar Ruby, alsof hij bevestiging zocht voor elke stap die hij zette. Toen ze elkaar het ja-woord gaven, kneep ze zo hard in zijn hand dat haar knokkels wit werden.

Na afloop kwamen ze even naar ons toe. ‘Bedankt dat jullie er waren,’ zei Ruby snel, terwijl ze Bram meetrok richting hun vrienden. ‘We moeten echt even op de foto met iedereen!’

Ik bleef achter met Pieter en voelde me leeg. Was dit het moment waarop ik mijn zoon verloor?

De weken daarna probeerde ik contact te houden. Ik stuurde appjes – ‘Hoe gaat het?’ of ‘Zullen we binnenkort samen eten?’ – maar kreeg vaak pas laat antwoord. Altijd kortaf: ‘Druk met werk’, of ‘Ruby heeft al plannen gemaakt’.

Op een avond belde Bram onverwacht aan. Hij zag er moe uit, zijn ogen dof. ‘Mam, mag ik even binnenkomen?’ vroeg hij zachtjes.

‘Natuurlijk jongen,’ zei ik, opgelucht dat hij er was.

Hij plofte neer op de bank en staarde naar zijn handen. ‘Het is allemaal zo snel gegaan,’ fluisterde hij. ‘Soms weet ik niet eens meer wat ik zelf wil.’

Mijn hart sloeg over. ‘Je mag altijd bij ons terecht, Bram. Wat er ook is.’

Hij knikte, maar zei verder niets.

De volgende dag kreeg ik een berichtje van Ruby: ‘Kun je Bram voortaan even laten weten als je hem wilt spreken? Hij heeft het druk en raakt anders in de war.’

Ik voelde woede opborrelen, maar ook schaamte. Was ik te aanwezig? Bemoeide ik me teveel?

Pieter probeerde me gerust te stellen: ‘Ze zijn jong, ze moeten hun eigen fouten maken.’ Maar wat als dit geen gewone fout is? Wat als Bram zichzelf kwijtraakt?

Op een zondagmiddag besloot ik het gesprek aan te gaan met Ruby. Ik nodigde hen uit voor koffie en appeltaart – Brams favoriete traktatie sinds hij klein was.

Ze kwamen samen binnen, hand in hand. Ruby glimlachte gemaakt en keek meteen om zich heen alsof ze iets zocht om over te klagen.

‘Wat gezellig hier,’ zei ze uiteindelijk, terwijl ze haar jas ophing.

Tijdens het eten probeerde ik voorzichtig te vragen naar hun plannen voor de toekomst.

‘We willen misschien naar Amsterdam verhuizen,’ zei Ruby plotseling. ‘Daar zijn meer kansen voor Bram.’

Bram keek haar verrast aan. ‘Daar hebben we het toch nog niet over gehad?’

Ruby lachte schamper. ‘Nee, maar het lijkt me logisch.’

Ik voelde hoe de spanning toenam. Pieter probeerde het gesprek luchtig te houden door over voetbal te beginnen, maar niemand luisterde echt.

Na afloop liep Bram even met me mee naar buiten.

‘Mam…’ begon hij aarzelend.

‘Ja?’

‘Ik weet niet hoe ik dit moet doen. Iedereen verwacht iets van me.’

Ik pakte zijn hand vast zoals vroeger, toen hij nog klein was en bang voor onweer.

‘Je hoeft niet alles alleen te beslissen,’ zei ik zachtjes.

Hij keek me aan met vochtige ogen.

‘Soms voelt het alsof ik geen keuze heb.’

Die nacht lag ik wakker in bed. Heb ik gefaald als moeder? Had ik hem sterker moeten maken? Of is dit gewoon hoe het leven loopt – kinderen die hun eigen weg zoeken, zelfs als die weg pijn doet?

De dagen daarna bleef het stil tussen ons. Af en toe zie ik foto’s op Instagram: Bram en Ruby op festivals, lachend met vrienden die ik niet ken.

Soms vraag ik me af: Had ik meer moeten vechten voor mijn zoon? Of moet ik hem juist loslaten en vertrouwen dat hij zijn eigen geluk vindt?

Wat zouden jullie doen als je je kind langzaam ziet verdwijnen in iemand anders’ schaduw? Is loslaten echt liefde – of gewoon opgeven?