Na de scheiding van mijn zoon verloor ik het contact met mijn geliefde schoondochter: Plotseling was ik een vreemde voor haar

‘Waarom neem je niet gewoon op, Eva?’ Mijn vingers trillen terwijl ik haar naam op mijn telefoon zie staan, maar de verbinding wordt alweer verbroken. Het is de derde keer deze week dat ik haar probeer te bereiken. Sinds de scheiding tussen Bart en Eva is alles veranderd. Mijn hart bonkt in mijn keel, en ik voel me machteloos.

Ik weet nog goed hoe het begon. Eva kwam voor het eerst bij ons thuis op een regenachtige zondagmiddag. Bart was zenuwachtig, maar Eva straalde een natuurlijke warmte uit die meteen de kamer vulde. Ze lachte om de flauwe grappen van mijn man Kees en hielp zonder aarzelen met de afwas. ‘Mam, dit is Eva,’ zei Bart trots, en ik voelde meteen dat zij anders was dan de meisjes die hij eerder mee naar huis had genomen.

De eerste maanden waren als een droom. Eva en ik bakten samen appeltaart, wandelden door het Vondelpark en praatten urenlang over alles en niets. Ze vertelde me over haar jeugd in Haarlem, haar liefde voor boeken en haar wens om ooit moeder te worden. ‘Ik hoop dat je ooit oma wordt van onze kinderen,’ zei ze eens zachtjes tegen me, terwijl we samen thee dronken aan de keukentafel.

Toen Bart en Eva trouwden, voelde het alsof ik er een dochter bij had gekregen. De bruiloft was klein maar intiem, met familie en een paar goede vrienden. Ik herinner me hoe Eva’s hand in de mijne lag toen we samen naar het altaar liepen. ‘Dank je wel dat je me zo welkom hebt geheten,’ fluisterde ze. Mijn hart vulde zich met trots en liefde.

Maar zoals het leven soms wreed kan zijn, begonnen de barsten langzaam te verschijnen. Bart werkte steeds langer op kantoor in Amsterdam, Eva voelde zich alleen met hun kleine dochtertje Noor. Ik probeerde te bemiddelen, nodigde ze uit voor etentjes, probeerde gesprekken op gang te brengen. Maar het leek alsof ze steeds verder uit elkaar dreven.

Op een avond, terwijl ik de vaatwasser uitruimde, belde Bart. Zijn stem klonk gebroken. ‘Mam, het is uit met Eva. Ze wil scheiden.’ Ik liet een bord vallen; het kletterde in stukken op de vloer. ‘Maar… Noor dan? En jullie? Hebben jullie er echt alles aan gedaan?’ vroeg ik wanhopig.

De weken daarna waren een waas van verdriet en onzekerheid. Eva verhuisde met Noor naar een appartement in Haarlem. Bart bleef achter in hun oude huis, stil en verslagen. Ik probeerde contact te houden met Eva – stuurde kaartjes, appte haar foto’s van vroeger, nodigde haar uit voor koffie. Maar haar antwoorden werden steeds korter, afstandelijker.

Op een dag stond ik onverwacht voor haar deur met een mandje versgebakken koekjes voor Noor. Eva deed open, haar ogen rood van het huilen. ‘Het is beter als we even afstand houden,’ zei ze zachtjes. ‘Het is verwarrend voor Noor als jij hier komt zonder Bart.’

‘Maar ik ben toch haar oma?’ fluisterde ik, mijn stem brak.

Eva keek weg. ‘Het spijt me, Marjan. Ik moet aan mezelf denken nu.’

Ik liep terug naar mijn auto met tranen die over mijn wangen stroomden. Thuis zat Kees zwijgend aan tafel, zijn handen gevouwen. ‘Je moet haar tijd geven,’ zei hij uiteindelijk. Maar hoe geef je tijd aan iemand die je langzaam uit haar leven laat verdwijnen?

De maanden verstreken. Ik zag Noor alleen nog op verjaardagen of als Bart haar een weekend had. Maar zelfs dan voelde alles anders; Eva keek me nauwelijks aan, alsof ik plotseling een vreemde was geworden. Op een dag hoorde ik via-via dat Eva een nieuwe vriend had. Mijn hart kromp ineen – niet uit jaloezie, maar uit angst dat Noor straks een andere vrouw ‘oma’ zou noemen.

Tijdens een familiefeestje probeerde ik voorzichtig het gesprek aan te knopen.
‘Eva… hoe gaat het nu echt met je?’
Ze haalde haar schouders op. ‘Het gaat wel.’
‘Mag ik Noor binnenkort meenemen naar Artis? Ze houdt zo van dieren.’
Eva keek me strak aan. ‘Ik weet niet of dat nu zo’n goed idee is.’

Die nacht lag ik wakker in bed, piekerend over alles wat er mis was gegaan. Had ik te veel mijn best gedaan? Had ik me teveel bemoeid met hun relatie? Of was dit gewoon het onvermijdelijke gevolg van een scheiding?

Op een dag belde Bart onverwacht aan.
‘Mam, kun je even zitten?’
Ik knikte nerveus.
‘Eva wil voorlopig geen contact meer tussen jou en Noor.’
Het voelde alsof iemand mijn hart uit mijn borst rukte.
‘Maar waarom? Wat heb ik verkeerd gedaan?’
Bart keek weg. ‘Ze zegt dat Noor rust nodig heeft… en dat jij teveel herinneringen oproept aan vroeger.’

De weken daarna voelde mijn huis leeg aan zonder het gelach van Noor of de geur van versgebakken koekjes die we samen maakten. Ik probeerde mezelf wijs te maken dat het beter was zo – dat Noor gelukkig moest zijn, ook zonder mij in haar leven.

Toch bleef er iets knagen. Op zondagochtend liep ik door het park waar ik ooit met Eva en Noor had gewandeld. Ik zag andere oma’s met hun kleinkinderen spelen en voelde een steek van jaloezie en verdriet.

Soms droom ik nog dat Eva ineens belt en zegt: ‘Kom je langs voor koffie?’ Maar elke ochtend word ik wakker in dezelfde stilte.

Heb ik gefaald als schoonmoeder? Of is dit gewoon hoe het leven soms loopt? Wat zouden jullie doen als je ineens buitengesloten werd uit het leven van iemand die ooit als familie voelde?