Tussen Liefde en Onbegrip: Een Moederhart in Strijd

‘Alexa, kun je misschien even je telefoon wegleggen? Anna probeert je iets te laten zien.’ Mijn stem trilt, zachter dan ik wil, maar de spanning in de kamer is voelbaar. Mijn kleindochter Anna staat met haar kleurplaat in haar hand, haar ogen vol verwachting op haar moeder gericht. Alexa kijkt op, haar duim nog op het scherm. ‘Ja, schatje, mooi hoor,’ zegt ze vluchtig, zonder echt te kijken. Mijn hart krimpt samen.

Ik ben Marijke, 64 jaar, en ik had nooit gedacht dat ik ooit zo’n strijd zou voeren met mezelf over hoe ik mijn familie moet benaderen. Mijn zoon Jeroen en zijn vrouw Alexa wonen sinds twee jaar in een rijtjeshuis in Amersfoort, op nog geen tien minuten fietsen van mij vandaan. Toen Anna werd geboren, voelde ik me de gelukkigste oma ter wereld. Maar nu, drie jaar later, zie ik steeds vaker hoe Alexa’s aandacht wordt opgeslokt door haar telefoon. Instagram, WhatsApp, Facebook – het lijkt alsof ze altijd ergens anders is.

‘Ze is moe, mam,’ zegt Jeroen als ik hem er voorzichtig naar vraag. ‘Het is zwaar met Anna en haar werk.’ Maar als ik Anna zie spelen op het tapijt, haar moeder smekend om aandacht, voel ik een knoop in mijn maag. Is dit niet het moment waarop een kind haar moeder het hardst nodig heeft?

De eerste keer dat ik er iets van zei, was tijdens een zondagse lunch. Anna had net een toren gebouwd van Duplo en riep: ‘Mama, kijk!’ Alexa glimlachte afwezig en scrolde verder. Ik kon het niet laten: ‘Alexa, het lijkt me zo leuk voor Anna als je even meekijkt.’

Alexa’s blik werd koud. ‘Ik ben er toch gewoon? Ik kan toch luisteren én even mijn berichten checken?’ Jeroen keek ongemakkelijk weg. De rest van de lunch was stil.

Sindsdien voel ik me gevangen tussen twee vuren. Ik wil niet die bemoeizuchtige schoonmoeder zijn waar iedereen grappen over maakt. Maar wat als Anna zich niet gezien voelt? Wat als ze later denkt dat ze niet belangrijk genoeg was?

’s Nachts lig ik wakker. Mijn man Henk zegt: ‘Laat het los, Marijke. Het is hun gezin.’ Maar hoe doe je dat als je ziet dat je kleindochter hunkert naar liefde? Mijn gedachten malen: moet ik het nog eens proberen? Of maak ik alles alleen maar erger?

Op een dag besluit ik Anna mee te nemen naar de kinderboerderij. Ze straalt als ze de geitjes mag voeren. ‘Oma, kijk! Hij eet uit mijn hand!’ Haar ogen glimmen van trots. Ik maak een foto en stuur die naar Alexa. Geen reactie.

’s Avonds bel ik Jeroen. ‘Hoe was het bij de boerderij?’ vraag ik voorzichtig.

‘Leuk,’ zegt hij kortaf. ‘Mam… probeer Alexa niet te veranderen. Ze doet haar best.’

‘Maar Jeroen,’ zeg ik zacht, ‘Anna heeft haar moeder nodig. Echte aandacht. Niet alleen een knikje tussendoor.’

Hij zucht diep. ‘Mam, je begrijpt niet hoe het is tegenwoordig. Iedereen zit op z’n telefoon.’

‘Maar dat maakt het toch niet goed?’ Mijn stem breekt.

De weken verstrijken. Ik probeer me op de achtergrond te houden, maar het blijft knagen. Op een middag haal ik Anna op van de crèche. Ze springt in mijn armen en fluistert: ‘Oma, mag ik bij jou blijven wonen?’ Mijn hart breekt.

Die avond zit ik aan de keukentafel met Henk. ‘Misschien moet ik gewoon met Alexa praten,’ zeg ik aarzelend.

‘En wat ga je dan zeggen? Dat ze een slechte moeder is?’

‘Nee… maar misschien begrijpt ze niet hoe belangrijk haar aandacht is voor Anna.’

Ik besluit een brief te schrijven. Geen verwijten, alleen mijn zorgen en liefde voor Anna. Ik leg hem op hun keukentafel na een oppasmiddag.

Twee dagen later belt Alexa aan bij ons huis. Haar ogen zijn rood van het huilen.

‘Marijke…’ begint ze schor. ‘Ik weet dat je het goed bedoelt. Maar soms… soms voel ik me zo alleen in dit moederschap. Die telefoon… het is soms mijn enige uitlaatklep.’

Ik schrik van haar kwetsbaarheid. ‘Alexa, waarom heb je dat nooit gezegd?’

Ze haalt haar schouders op. ‘Ik wil sterk zijn voor Jeroen en Anna. Maar soms lukt dat gewoon niet.’

We praten uren die avond. Over verwachtingen, over schuldgevoelens, over hoe zwaar het kan zijn om moeder te zijn in een wereld vol prikkels en oordelen.

Langzaam groeit er begrip tussen ons. Ik bied aan vaker op Anna te passen zodat Alexa tijd voor zichzelf heeft – zonder schuldgevoel, zonder oordeel.

De weken daarna zie ik verandering. Alexa probeert bewuster haar telefoon weg te leggen als Anna iets wil laten zien. En als het niet lukt, kijkt ze mij aan met een blik die zegt: dankjewel dat je me ziet.

Toch blijft er twijfel knagen: heb ik het juiste gedaan? Of heb ik me teveel bemoeid?

Soms vraag ik me af: wanneer is liefde bemoeizucht en wanneer is het zorgzaamheid? Hoe vind je de balans tussen loslaten en beschermen? Wat zouden jullie doen als jullie in mijn schoenen stonden?