We willen onze kleinzoon niet in het weekend – Het verhaal van een vader die nog steeds niet zonder tranen over zijn zoon kan praten

‘Nee, Mark, we willen Daan dit weekend niet over de vloer. We hebben onze rust nodig.’

De woorden van mijn moeder galmen nog na in mijn hoofd terwijl ik de telefoon langzaam neerleg. Mijn handen trillen. Daan zit op de bank, zijn kleine beentjes bungelend boven de grond, verdiept in zijn kleurboek. Hij kijkt niet op, maar ik weet dat hij alles voelt wat ik voel. Sinds zijn moeder, Anne, drie jaar geleden vertrok, is het altijd wij tweeën geweest. Maar nu, nu lijkt het alsof zelfs mijn eigen ouders hem niet willen.

‘Papa, gaan we weer naar oma en opa?’ vraagt Daan, zijn stem hoopvol.

Ik slik. ‘Niet dit weekend, jongen. Ze zijn een beetje moe.’

Hij knikt en kleurt verder. Maar ik zie de teleurstelling in zijn ogen. Het is dezelfde blik die ik vroeger had als mijn vader weer eens te druk was met zijn werk om naar mijn voetbalwedstrijd te komen. Het is een blik die ik mijn zoon nooit had willen geven.

De scheiding met Anne was allesbehalve makkelijk. Ze kon het leven in ons rijtjeshuis in Amersfoort niet meer aan, zei ze. Te benauwd, te weinig ruimte voor haar dromen. Ze vertrok naar Groningen, liet mij achter met een kind en een huis vol herinneringen. Mijn ouders waren er in het begin voor me – of zo leek het. Maar naarmate de maanden verstreken, werd hun betrokkenheid steeds minder.

‘Je moet je leven weer oppakken, Mark,’ zei mijn vader op een avond toen ik Daan bij hen bracht. ‘Een kind heeft stabiliteit nodig.’

‘Ik doe mijn best,’ antwoordde ik zachtjes.

‘Misschien moet je hem wat vaker bij Anne laten. Of opvang zoeken.’

Maar Anne wilde Daan alleen in de vakanties zien. En opvang? Dat voelde als falen. Dus bleef ik thuis, werkte halve dagen bij de gemeente en probeerde alles draaiende te houden.

Het was op een gure novemberavond dat het echt misging. Ik stond met Daan voor de deur van mijn ouders, een weekendtas in mijn hand.

‘We hebben het erover gehad, Mark,’ zei mijn moeder terwijl ze nauwelijks de deur opendeed. ‘We kunnen het niet meer aan. Het is te druk met hem erbij.’

‘Maar mam… hij is jullie kleinzoon.’

Ze keek weg. ‘We worden ouder, jongen. Je moet het begrijpen.’

Ik voelde iets breken in mij die avond. Niet alleen omwille van mezelf, maar vooral om Daan. Hoe kon ik hem uitleggen dat liefde soms ophoudt waar vermoeidheid begint?

Thuis probeerde ik sterk te blijven. Maar ’s avonds, als Daan sliep en het huis stil was, kwamen de tranen. Ik dacht aan vroeger: hoe mijn ouders altijd klaarstonden voor mij en mijn zusje Marieke. Hoe we samen naar de Efteling gingen, hoe oma altijd pannenkoeken bakte op zondag.

Nu was alles anders. Marieke woont in Utrecht en heeft haar handen vol aan haar tweeling. Ze belt soms, vraagt hoe het gaat, maar ik hoor aan haar stem dat ze niet weet wat ze moet zeggen.

Op een dag stond ze onverwacht voor de deur.

‘Mark…’ begon ze aarzelend terwijl ze haar jas uittrok.

‘Wat is er?’ vroeg ik.

Ze keek me aan met diezelfde blauwe ogen als mama.

‘Ze weten niet hoe ze met jou moeten omgaan sinds Anne weg is,’ zei ze zachtjes.

‘Met mij? Of met Daan?’

Ze zuchtte. ‘Met jullie allebei. Mam zegt dat ze zich schuldig voelt omdat ze geen energie meer heeft voor een klein kind in huis. Pap vindt dat je te veel op hun leunt.’

Ik voelde woede opborrelen. ‘Dus omdat ik hulp nodig heb, trekken ze zich terug?’

Marieke legde haar hand op mijn arm. ‘Het is niet eerlijk, Mark. Maar misschien moet je accepteren dat zij ook hun grenzen hebben.’

Die nacht lag ik wakker en dacht na over grenzen. Waar lag die van mij? Hoeveel kon ik dragen voordat ik zelf brak?

Daan werd ziek die winter. Hoge koorts, slapeloze nachten. Ik belde mijn ouders – geen gehoor. Marieke kwam langs met soep en knuffels voor Daan, maar moest na een uur weer weg naar haar eigen gezin.

Toen Daan eindelijk beter werd, zag ik hoe dun hij was geworden. Zijn ogen stonden groot in zijn gezichtje.

‘Papa, waarom komt oma niet meer?’ vroeg hij op een ochtend terwijl hij zijn boterham liet liggen.

Ik wist niet wat ik moest zeggen. ‘Soms… soms kunnen mensen niet geven wat je nodig hebt,’ probeerde ik voorzichtig.

Hij knikte langzaam en keek uit het raam naar de lege straat.

Op school begon Daan stiller te worden. Zijn juf belde me op een dag.

‘Mark, maak je je zorgen om Daan? Hij lijkt zo teruggetrokken de laatste tijd.’

Ik vertelde haar over Anne, over mijn ouders, over hoe klein onze wereld was geworden.

‘Misschien kan hij eens met de schoolmaatschappelijk werker praten?’ stelde ze voor.

Ik stemde toe – alles om hem te helpen.

’s Avonds zat ik aan tafel met een kop thee toen mijn telefoon ging. Mijn vader.

‘Mark…’ klonk zijn stem schor aan de andere kant van de lijn.

‘Ja?’

‘Je moeder maakt zich zorgen om jou en Daan.’

Ik voelde boosheid en verdriet tegelijk opkomen. ‘Dat hadden jullie eerder moeten bedenken.’

Er viel een stilte.

‘We weten niet hoe we dit moeten doen,’ zei hij uiteindelijk zachtjes.

‘Wat bedoel je?’

‘We zijn bang om fouten te maken. Bang om jullie nog meer pijn te doen.’

Ik slikte. ‘Daan heeft jullie nodig. Ik ook.’

Mijn vader zuchtte diep. ‘Misschien kunnen we volgende week samen wandelen in het park? Gewoon even samen zijn?’

Het was geen oplossing, maar het was iets.

Die zondag liepen we samen door het park: Daan tussen mij en mijn ouders in, zijn kleine handje stevig in die van oma geklemd. Er werd weinig gezegd, maar soms is stilte genoeg.

Toch bleef er iets knagen. De afstand was kleiner geworden, maar het vertrouwen broos als dun ijs in maart.

’s Avonds zat ik naast Daan op bed terwijl hij sliep en streek door zijn haar.

‘Papa?’ fluisterde hij slaperig.

‘Ja jongen?’

‘Ben je verdrietig?’

Ik aarzelde even en knikte toen eerlijk: ‘Soms wel.’

Hij draaide zich om en pakte mijn hand vast.

‘Ik ben er toch nog,’ zei hij zachtjes.

Tranen prikten achter mijn ogen terwijl ik hem aankeek.

Nu, jaren later, kan ik nog steeds niet zonder tranen over die tijd praten. De pijn van afwijzing door je eigen ouders is rauw en snijdt diep – maar de liefde voor je kind is sterker dan alles.

Soms vraag ik me af: kun je iemand echt liefhebben en toch buitensluiten? Of is liefde juist dat je blijft proberen – zelfs als je faalt? Wat denken jullie?