‘Ik wil geen kinderen’ – Mijn keuze, mijn strijd. Het verhaal van een Nederlandse vrouw die voor zichzelf koos.
‘Waarom doe je jezelf dit aan, Marjolein? Je zult later spijt krijgen, geloof me.’ De stem van mijn moeder trilt door de keuken, haar handen klemmen zich om de rand van het aanrecht. Ik voel mijn hart bonzen in mijn borstkas, maar ik blijf staan, recht tegenover haar. ‘Mam, ik weet wat ik wil. Ik heb hier lang over nagedacht.’
Ze draait zich om, haar gezicht rood van frustratie. ‘Iedere vrouw wil toch moeder worden? Dat zit in ons bloed! Kijk naar je zus, naar mij, naar oma. Je hoort erbij te horen.’
Ik slik. Mijn zus, Annemieke, zit zwijgend aan tafel en kijkt naar haar handen. Haar zoontje Bram speelt op de grond met een houten trein. De geur van koffie hangt zwaar in de lucht, maar ik proef alleen de bitterheid van het moment.
‘Ik ben niet zoals jullie,’ zeg ik zacht. ‘Ik voel het gewoon niet. Ik wil geen kinderen. Ik wil… iets anders.’
Mijn vader komt binnen, zijn wenkbrauwen gefronst. ‘Wat is hier aan de hand?’
‘Marjolein zegt dat ze geen kinderen wil,’ antwoordt mijn moeder scherp. ‘Ze denkt dat ze gelukkig kan zijn zonder gezin.’
Hij kijkt me aan, zijn blik streng maar ook bezorgd. ‘Weet je het zeker? Het leven is leeg zonder kinderen, meisje.’
Ik voel tranen prikken achter mijn ogen, maar ik knik. ‘Ja, pap. Ik weet het zeker.’
De stilte die volgt is oorverdovend. Zelfs Bram stopt met spelen en kijkt op.
Die avond lig ik in bed in mijn kleine appartement in Utrecht. De stad gonst buiten, fietsers zoeven voorbij onder de lantaarns. Mijn telefoon trilt: een bericht van Annemieke.
‘Het spijt me voor mam en pap. Ze bedoelen het goed. Maar ik snap je wel, hoor. Soms denk ik ook: wat als…’
Ik glimlach flauwtjes. Annemieke is altijd de brave dochter geweest, getrouwd met een lieve man, twee kinderen, een huis in Amersfoort. Maar zelfs zij twijfelt soms aan het pad dat voor haar uitgestippeld leek.
De dagen erna voel ik me leeg en schuldig. Op kantoor probeer ik me te concentreren op mijn werk als communicatieadviseur bij een groot verzekeringsbedrijf, maar de woorden van mijn moeder blijven door mijn hoofd malen.
Tijdens de lunch vraagt collega Sanne: ‘Gaat het wel?’
Ik zucht. ‘Familiegedoe. Ze begrijpen niet waarom ik geen kinderen wil.’
Sanne knikt begrijpend. ‘Mijn schoonmoeder vraagt er ook steeds naar. Alsof je pas meetelt als je moeder bent.’
‘Precies dat,’ zeg ik. ‘Maar waarom moet iedereen hetzelfde willen?’
Die avond bel ik mijn beste vriendin Noor. We kennen elkaar sinds de universiteit en zij heeft ook bewust gekozen voor een kinderloos leven.
‘Je hoeft je niet te verantwoorden,’ zegt Noor stellig. ‘Het is jouw leven, jouw keuze.’
‘Maar waarom voelt het dan alsof ik faal? Alsof ik iets mis?’
Noor lacht zachtjes. ‘Omdat de wereld zo is ingericht. Maar jij mag je eigen pad kiezen.’
De weken verstrijken en de spanning thuis blijft hangen als een zware mist. Mijn moeder stuurt appjes met foto’s van baby’s uit de familie, voegt er steevast bij: ‘Kijk nou eens hoe gelukkig ze zijn!’ Mijn vader belt minder vaak dan vroeger.
Op een zondagmiddag ga ik toch weer naar huis in Hilversum voor een familiediner. De sfeer is gespannen vanaf het moment dat ik binnenstap.
Tijdens het eten vraagt mijn oom Jan: ‘En Marjolein, wanneer ga jij eens aan de bak?’
Ik voel alle ogen op mij gericht. Mijn vork trilt in mijn hand.
‘Ik heb besloten geen kinderen te willen,’ zeg ik rustig.
Er valt een stilte. Mijn tante schudt haar hoofd en mompelt iets over egoïsme.
Na het eten trek ik me terug op mijn oude kamer. Annemieke komt naast me zitten.
‘Het is moeilijk voor ze,’ zegt ze zachtjes. ‘Ze zijn opgegroeid met het idee dat kinderen alles zijn.’
‘Maar waarom moet ik hun dromen waarmaken?’ vraag ik.
Annemieke haalt haar schouders op. ‘Misschien omdat ze bang zijn dat je alleen zult eindigen.’
Ik kijk uit het raam naar de tuin waar we vroeger speelden. ‘Alleen zijn is niet hetzelfde als eenzaam zijn.’
De maanden gaan voorbij en langzaam begin ik mijn eigen leven opnieuw vorm te geven. Ik reis vaker, ga naar concerten en musea, ontmoet nieuwe mensen via hobby’s als fotografie en hardlopen in het Griftpark.
Toch blijft er een leegte knagen als ik zie hoe vrienden hun eerste kind krijgen en hun geluk delen op Instagram. Soms vraag ik me af of ik iets misloop – of dat het gewoon de angst is om buiten de norm te vallen.
Op een dag krijg ik een uitnodiging voor het kraamfeest van Sanne’s zusje. Ik twijfel of ik moet gaan, maar besluit toch te gaan – uit solidariteit met Sanne.
Tijdens het feest vraagt iemand: ‘En jij? Wanneer ben jij aan de beurt?’
Ik glimlach vriendelijk en antwoord: ‘Ik heb andere dromen.’
De vrouw kijkt verbaasd, maar knikt dan langzaam.
Later die avond praat ik met Sanne op het balkon.
‘Weet je,’ zegt ze, ‘ik bewonder je wel. Dat je zo eerlijk bent over wat je wilt.’
Ik kijk naar de sterren boven Utrecht en voel voor het eerst in lange tijd rust in mezelf.
Thuis schrijf ik een brief aan mijn ouders:
‘Lieve mam en pap,
Ik weet dat jullie moeite hebben met mijn keuze, maar dit is wie ik ben. Ik hoop dat jullie ooit kunnen accepteren dat geluk voor iedereen iets anders betekent.
Liefs,
Marjolein’
Het antwoord laat weken op zich wachten, maar uiteindelijk krijg ik een bericht van mijn moeder:
‘We houden van je, ook al begrijpen we je niet altijd.’
Het is niet alles wat ik hoopte, maar het is een begin.
Soms vraag ik me nog steeds af: had ik gelukkiger kunnen zijn als ik had toegegeven aan hun verwachtingen? Of is ware vrijheid juist durven kiezen voor jezelf? Wat denken jullie?