Waarom luisteren ze niet naar haar?

‘Waarom kunnen jullie niet gewoon luisteren naar wat ze wil?’ Mijn stem trilt terwijl ik mijn moeder aankijk. De geur van verse koffie hangt nog in de lucht, maar de sfeer aan de keukentafel is allesbehalve huiselijk. Mijn dochtertje, Lotte, zit stilletjes op haar stoel, haar blik gefixeerd op het houten poppenhuis dat mijn moeder haar net heeft gegeven. Ze had zo gehoopt op die doos met knutselspullen waar ze het al weken over had.

Mijn moeder zucht diep. ‘Marieke, vroeger waren we blij met wat we kregen. Je verwent haar veel te veel.’

‘Het gaat niet om verwennen, mam. Ze heeft gewoon haar eigen voorkeuren. Waarom is dat zo moeilijk?’ Mijn schoonmoeder, die net binnenkomt met een schaal stroopwafels, mengt zich in het gesprek. ‘Kinderen weten tegenwoordig niet meer wat goed voor ze is. Een poppenhuis is goed voor haar fantasie.’

Ik voel de frustratie in mijn borst branden. Dit is niet de eerste keer dat dit gebeurt. Vorige maand kreeg Lotte van mijn schoonmoeder een set houten blokken, terwijl ze duidelijk had gezegd dat ze liever wilde tekenen. Het lijkt wel alsof de wensen van mijn dochter er niet toe doen zolang de tradities van de oma’s maar in stand blijven.

Na het bezoek trek ik Lotte op schoot. ‘Vind je het erg van het poppenhuis?’ vraag ik zachtjes. Ze haalt haar schouders op. ‘Het is wel mooi, maar ik wilde liever die stiften…’ Haar stem klinkt klein en ik voel me schuldig dat ik haar niet beter heb kunnen beschermen tegen de teleurstelling.

’s Avonds bespreek ik het met mijn man, Jeroen. ‘Ze bedoelen het goed,’ zegt hij voorzichtig. ‘Ze willen gewoon hun liefde tonen op hun manier.’

‘Maar waarom moet dat altijd op hún manier? Waarom kunnen ze niet gewoon luisteren naar wat Lotte wil? Ze voelt zich niet gezien.’

Jeroen haalt zijn schouders op. ‘Misschien hoort het bij hun generatie. Ze denken dat ze het beter weten.’

De dagen daarna blijft het knagen. Ik merk dat Lotte steeds minder enthousiast wordt als er weer een bezoekje van een oma gepland staat. Ze vraagt zelfs of ze bij een vriendinnetje mag spelen als mijn moeder langskomt. Dat breekt mijn hart.

Op een regenachtige woensdagmiddag besluit ik het gesprek aan te gaan met mijn moeder. Ik nodig haar uit voor een kop thee en probeer rustig te blijven.

‘Mam, ik wil graag iets met je bespreken,’ begin ik voorzichtig.

Ze kijkt me argwanend aan. ‘Het gaat zeker weer over die cadeautjes?’

‘Ja, mam. Lotte voelt zich niet gehoord. Ze heeft haar eigen interesses en ik wil dat je daar rekening mee houdt.’

Mijn moeder kijkt gekwetst. ‘Dus alles wat wij doen is fout? Vroeger was jij dolblij met een poppenhuis.’

‘Maar Lotte is Lotte, mam. Ze is niet mij. Ze houdt van tekenen en knutselen, niet van poppenhuizen.’

Er valt een pijnlijke stilte. Mijn moeder staart in haar thee en ik zie haar worstelen met haar gevoelens.

‘Misschien begrijp ik het gewoon niet,’ zegt ze uiteindelijk zachtjes. ‘Het voelt alsof alles wat wij deden vroeger nu ineens verkeerd is.’

Ik pak haar hand vast. ‘Het gaat niet om goed of fout, mam. Het gaat erom dat Lotte zich gezien voelt. Dat is toch wat je wilt als oma?’

Ze knikt langzaam, maar ik zie dat het nog niet helemaal binnenkomt.

De volgende dag belt mijn schoonmoeder op. ‘Marieke, mag ik Lotte meenemen naar de speelgoedwinkel? Ik wil haar zelf iets laten uitkiezen.’

Ik ben verrast door haar voorstel en voel een sprankje hoop.

‘Dat zou ze geweldig vinden,’ antwoord ik opgelucht.

Een week later komt Lotte stralend thuis met een grote doos kleurpotloden en een schetsboek. ‘Oma heeft me zelf laten kiezen!’ roept ze blij.

Mijn schoonmoeder glimlacht verlegen naar mij. ‘Misschien had je gelijk,’ fluistert ze als Lotte uit zicht is. ‘Het was zo leuk om te zien hoe blij ze werd.’

Ik voel tranen prikken achter mijn ogen van opluchting en dankbaarheid.

Toch blijft het met mijn moeder moeizaam gaan. Ze blijft vasthouden aan haar ideeën over opvoeden en tradities. Soms denk ik dat het nooit zal veranderen.

Op een zondagmiddag zitten we samen in de tuin als ze ineens zegt: ‘Misschien moet ik gewoon leren loslaten dat dingen anders gaan dan vroeger.’

Ik kijk haar aan en zie voor het eerst begrip in haar ogen.

‘Dat zou veel betekenen voor Lotte… en voor mij,’ zeg ik zachtjes.

Ze knikt en legt haar hand op mijn arm.

Die avond lig ik wakker in bed en denk na over alles wat er gebeurd is. Waarom is het zo moeilijk om oude patronen los te laten? Waarom vinden we het zo lastig om echt te luisteren naar elkaar?

Hebben jullie ook zulke familieconflicten meegemaakt? Hoe zorgen jullie ervoor dat iedereen zich gehoord voelt binnen het gezin?